Phi hành gia số “nhọ” – Công dân Liên Xô cuối cùng: bị bỏ rơi ngoài vũ trụ suốt 311 ngày, khi trở về thì quốc gia của mình đã không còn

Sergei Krikalev được đặt biệt danh là “công dân cuối cùng của Liên Xô”. Trong khi xe tăng đang lăn qua Quảng trường Đỏ của Moscow, Mikhail Gorbachev và Liên Xô trải qua biến động lịch sử chưa từng có, thì Sergei Krikalev vẫn đang lang thang ở bên ngoài Trái Đất. Vào khoảnh khắc đất nước của ông tan rã, trạm vũ trụ Mir đã trở thành ngôi nhà tạm thời của ông. Khi Liên Xô tan rã thành 15 nước vào cuối năm 1991, Krikalev được thông báo rằng, ông không thể trở về vì đất nước hứa hẹn đưa ông về đã không còn tồn tại nữa.

Xem video youtube tại: https://youtu.be/8RUq-UhULj8
Xem video facebook tại: https://www.facebook.com/encypaedia/videos/282916526981035/

Chuyện gì đã xảy ra?

4 tháng trước đó, Krikalev, một kỹ sư 33 tuổi, đã khởi hành chuyến đi lên trạm vũ trụ Mir từ sân bay vũ trụ Baikonur của Liên Xô. Ngày nay Baikonur nằm trong lãnh thổ Kazakhstan. Nhiệm vụ của Krikalev dự kiến kéo dài 5 tháng, và quá trình huấn luyện của ông không chuẩn bị cho việc ở trên vũ trụ lâu hơn thế.
Và đó là lúc có biến động ở Liên Xô. “Đối với chúng tôi, điều này diễn ra hoàn toàn bất ngờ”, Krikalev nhớ lại. “Chúng tôi không hiểu điều gì đã xảy ra. Khi thảo luận về điều đó, chúng tôi đã cố hiểu nó sẽ ảnh hưởng thế nào tới ngành công nghiệp vũ trụ”.

Và thực sự việc Liên Xô tan rã đã tác động tới ngành công nghiệp vũ trụ. Krikalev được thông báo rằng, không có tiền để đưa ông về. Một tháng sau, ông vẫn nhận được câu câu trả lời tương tự, họ đề nghị ông ở trên vũ trụ lâu hơn chút nữa. Một tháng nữa lại trôi qua và câu trả lời tương tự vẫn lặp lại.

“Họ nói điều đó thực sự khó khăn cho tôi – không tốt cho sức khỏe của tôi. Nhưng giờ đây đất nước đang gặp khó khăn, cơ hội tiết kiệm tiền bạc cần phải là ưu tiên hàng đầu”, Tạp chí Magazine dẫn lời Krikalev nói.

Gần một năm dài chờ đợi

Thời gian của Krikalev ở ngoài vũ trụ đã kéo dài gấp đôi so với dự kiến ban đầu. Ông phải dành 311 ngày, tức 10 tháng bên ngoài không gian và vô tình lập kỉ lục thế giới trong quá trình này.
Trên thực tế, Krikalev luôn có thể chủ động trở về mặt đất vì có thiết bị phóng мang tên Raduga, được thiết kế trên trạm vũ trụ để phi hành gia sử dụng trong trường hợp khẩn cấp.
Nhưng điều đó có nghĩa là trạm vũ trụ Mir sẽ bị bỏ hoang. “Tôi nghĩ về việc bảo vệ nơi này, công trình nghiên cứu này. Tôi không dám chắc mình có đủ sức không”, Krikalev kể lại. Ở lại trạm vũ trụ lâu hơn đồng nghĩa Krikalev đối mặt với nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến ѕức khỏe hơn.

Nước Nga, tại thời điểm đó đang gặp vấn đề lớn về tài chính do siêu lạm phát, đất nước này đã bán các suất lên trạm vũ trụ tên lửa Soyuz cho những quốc gia khác. Áo đã mua một chiếc ghế với giá 7 triệu đô, Nhật Bản mua một chiếc ghế với giá 12 triệu đô để gửi phóng viên truyền hình lên trạm vũ trụ. Thậm chí còn có một cuộc nói chuyện về việc khẩn trương bán trạm vũ trụ Mir trong khi nó vẫn đang hoạt động.

Tất cả điều này đều có nghĩa là các thành viên phi hành đoàn khác đã quay trở lại Trái Đất, trong khi Krikalev lại là người duy nhất không thể. Bởi Krikalev là người duy nhất đang vận hành trạm vũ trụ Mir.

Bị bỏ rơi bên ngoài không gian, xa nhà trong nhiều tháng, ông đành yêu cầu chính phủ gửi mật ong lên cho mình để nâng cao tinh thần, nhưng thay vào đó họ lại gửi cho ông toàn chanh và cải đắng.

Ngày trở về

Ngày 25/3/1992, Krikalev cuối cùng cũng được trở lại Trái đất sau khi Đức trả 24 triệu đô để mua một suất cho người thay thế.
Lúc hạ cánh, một người đàn ông với 4 chữ cái USSR (Liên Xô) và lá cờ đỏ của Liên Xô trên bộ đồ phi hành gia bước ra từ tàu Soyuz. Một tờ báo đã mô tả về Krikalev rằng “trông anh nhợt nhạt như một tảng bột nhào”. Sau đó, cả thế giới biết đến “nạn nhân của vũ trụ”.

4 người đàn ông phải giúp ông đứng lên, hỗ trợ ông khi ông đặt chân xuống mặt đất. Một trong số họ đã khoác chiếc áo lông lên người ông, trong khi những người khác mang cho ông một bát nước xuýt.

Khi Krikalev “đi vắng”, vùng ngoại ô Arkalykh, thành phố nơi ông hạ cánh, đã không còn là một phần của Liên Xô mà thay vào đó trở thành một phần của cộng hòa Kazakhstan độc lập. Thành phố nơi ông từng sống không còn được gọi là Leningrad, mà đã trở thành St. Petersburg.

Khi ở ngoài không gian, Krikalev đã quay quanh Trái Đất 5000 lần và lãnh thổ đất nước của ông đã bị thu hẹp lại hơn 5 triệu km2. Mức lương hàng tháng mà ông nhận được cho là mức lương tốt cho một nhà khoa học vào thời điểm ông rời khỏi Trái đất đã bị mất giá khi ông quay lại. Một tài xế xe buýt thậm chí còn kiếm được gấp đôi số tiền lương của ông.

Krikalev đã trở thành Anh hùng của nước Nga và 2 năm sau ông tiếp tục thực hiện một nhiệm vụ không gian khác, lần này ông trở thành nhà du hành vũ trụ đầu tiên của Nga bay lên tàu con thoi của NASA. Và một vài năm sau đó, ông cũng là người đầu tiên dành thời gian cho Trạm vũ trụ quốc tế mới (ISS).

(Theo rbth)